You Must ...

"Het is geheel en al onmogelijk om in de wereld en zelfs ook daarbuiten iets te bedenken dat zonder restrictie voor goed gehouden kan worden, behalve dan een goede wil"
Emmanuel Kant

ემანუელ კანტი მიიჩნევდა, რომ სამყაროში ერთადერთი უპირობო კეთილი არის კეთილი ნება მხოლოდ. მისი აზრით ადამიანები არიან ვალდებულნი აკეთონ სიკეთე. ყველა ადამიანი არის მიზანი თავის თავში და არ შეიძლება სხვისი გამოყენება ჩვენი მიზნის მისაღწევად. ის აყალიბებს კატეგორიულ იმპერატივს, რომ მხოლოდ იმ წესის მიხედვით ვიმოქმედოთ, რომელსაც, რომ შეგეძლოს, საყოველთაო წესად ვაქცევდით. ეს ერთი შეხედვით გავს ჯერ ძველ, ხოლო შემდეგ ახალ აღთქმაში გაჟღერებულ აზრს, რომ „ნუ გაუკეთებ სხვას იმას, რაც არ გინდა რომ შენ გაგიკეთონ“ და „მოექეცი სხვას ისე, როგორც შენ გინდა რომ მოგექცნენ.“ თუმცა კანტის მორალსა და ბიბლიას შორის დიდი სხვაობა ერთ საკითხში იკვეთება.
კანტი ამტკიცებს, რომ მორალური კანონი მოითხოვს, რომ ვიმოქმედოთ მოვალეობის გამო და არა მიდრეკილების და როცა ადამიანი იქცევა მორალურად არ ნიშნავს,რომ ამით ის უფრო ბედნიერი ხდება. მისთვის მხოლოდ მოვალეობაა ნუმენური სამყაროს ნაწილი და დანარჩენი ყველაფერი ფენომენალურის. ბიბლიაც გვავალდებულებს, რომ შევიყვაროთ, თუმცა კანტის შემთხვევაში საქმე უფრო რთულადაა. მე მგონია, რომ კანტი თავისი მორალური მაქსიმით უპირისპირდება საკუთარი თავის სიყვარულს, როგორც მიდრეკილების ფორმას. კანტი საკმაოდ სასტიკია ამ საკითხში. ის ამბობს, რომ როცა ადამიანი სიკეთის მოვალეობას შეასრულებს, შეიძლება თანაგრძნობით განიმსჭვალოს და ამის გამო სიამოვნება მიიღოს, მაგრამ ეს იმ წამსვე ამცირებს „სიკეთის ხარიხსს“ :
„აქ მაქსიმა მოკლებულია ზნეობრივ შინაარსს, სახელდობს, იმას, რომ საქციელი ჩადენილ იქნეს არა მიდრეკილების, არამედ მოვალეობის გამო“.
მუდმივი ბედნიერების აღკვეთა არ შეიძლება, თუ შენი თავი გიყვარს. მიტუმეტეს, რომ ადამიანები ძალიან ძლიერ არიან მიდრეკილნი ბედნიერებისკენ, არ შეიძლება მათ ეს აუკრძალო. ვფიქრობ, შეუძლებელია კატეგორიული იმპერატივი შეასრულო და ეს დაუსრულებლად ხელმოცარულობის განცდას არ იწვევდეს. რადგან როცა შენ კმაყოფილი იქნები შენი საქმით, თუნდაც იმით რომ მოვალეობა შეასრულე, ეს უკვე მიდრეკილებად იქცევა და იმ მიზანს ვერ მიაღწევ, რაც გსურდა, თუნდაც ის რომ შეგესრულებინა მოვალეობა. სტოიკოსებიც ფიქრობდნენ, რომ ადამიანი არ უნდა მისწრაფულიყო ბედნიერებისკენ, არამედ მოვალეობისკენ, მაგრამ ბედნიერება ამის თანმდევი იყო მათთან. ბიბლიის მიხედვითაც ადამიანის საკუთარი თავის მიმართ სიყვარული მნიშვნელოვანია. არაფერია ცუდი იმაში, თუ ზომიერად გვეყვარება საკუთარი თავი, ეს აუცილებელიც კია. „გიყვარდეს მოყვასი შენი, ვითარცა თავი შენი.“ ამ მცნებაშიც კი ჩანს, რომ ადამიანის საკუთარი თავის მიმართ სიყვარული ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი რამაა.
საბოლოოდ, მიმაჩნია, რომ კანტის მორალური მაქსიმა ერთგვარად გამორიცხავს ადამიანს უყვარდეს თავისი თავი და იყოს ბედნიერი, რადგან შეუძლებელია იყო ბედნიერი, როცა მუდმივად თვითგვემაში მოგიწევს ყოფნა.